Naar jaarlijkse gewoonte wordt
18 november aangegrepen als Europese ‘Antibiotic Awareness Day’, een dag waarop
initiatieven in de kijker worden geplaatst met als doel de problematiek rond antibioticaresistentie
aan te pakken. Deze dag wordt voor het eerst ook gekaderd in de ‘week voor
bewustwording rond antibiotica’, een initiatief van de Wereldgezondheidsorganisatie
(WHO) [1],
waaraan ook de Wereld Dierengezondheidsorganisatie (OIE) [2]
actief deelneemt.
In het 5de ESVAC rapport [3]
over de verkoopcijfers van antibiotica bij dieren in 26 Europese landen zakt België voor 2013 van de 6de
naar de 7de plaats op de ranglijst. Het kenniscentrum “Antimicrobial Consumption and Resistance
in Animals” (AMCRA) wordt door het
Europees Geneesmiddelen Agentschap EMA aangewezen als de drijvende kracht achter de daling in de antibioticaverkoop
in België tussen 2011 en 2013.De BelVetSAC rapportering over de nationale verkoopscijfers
van antibiotica bij dieren toonde voor 2014
echter opnieuw een lichte stijging van
1,1% uitgedrukt in mg per kg biomassa. AMCRA
neemt de recente stagnatie van de dalende trend dan ook ernstig en roept op tot
blijvende aandacht voor de strijd tegen
antibioticaresistentie bij mens en dier.
In 2014 werd door de partners van
AMCRA het Visie
2020 plan ontwikkeld, het plan dat de krijtlijnen vastlegt van het beleid
met betrekking tot antibioticagebruik en –resistentie bij dieren in België (50%
minder antibioticumgebruik bij dieren tegen 2020, 75% minder van de meest
kritisch belangrijke antibiotica tegen 2020, 50% minder met antibiotica
gemedicineerde voeders tegen 2017).
Om de doelstellingen
vastgelegd in Visie 2020 te kunnen bereiken, werd in 2015 hard gewerkt aan de concretisering van de verschillende actiepunten. Het datacollectiesysteem AB Register voor de varkenshouderij, opgericht
door Belpork vzw voor Certus en operationeel sedert januari 2014, kende in 2015
een verdere uitbreiding en omvat nu
reeds 75% van de Belgische varkensstapel.
Een rapport voor de individuele
varkenshouder, die melding maakt van het antibioticagebruik op bedrijfsniveau, laat
toe om het gebruik van elke varkenshouder te situeren ten aanzien van zijn collega-varkenshouders
en op te volgen in de tijd. Ook de sectoren ‘pluimvee’ en ‘vleeskalveren’ stellen
alles in het werk om te voldoen aan de vanaf
2016 verplichte registratie van het antibioticagebruik.
De mengvoederindustrie heeft haar regels aangescherpt door vanaf oktober van dit jaar geen
voorschriften meer te aanvaarden voor de productie
van met antibiotica gemedicineerde voeders voor vleesvarkens ouder dan 15 weken.
Ook voor 2016 voorziet de mengvoederindustrie extra maatregelen om de 50%
reductie tegen 2017 te kunnen halen. Zo zullen vanaf januari 2016 enkel nog voorschriften
opgesteld door de bedrijfsbegeleidende dierenarts aanvaard worden.
Via een aparte clausule in de
Code der Plichtenleer (Artikel 33 bis)
spoort de Orde der Dierenartsen haar
leden aan antibiotica op een onderbouwde
manier in te zetten en mits begeleidend advies naar de
verantwoordelijke voor de dieren. Hierbij dienen ook de aanbevelingen van de Wereld-dierengezondheidsorganisatie
aangaande de meest kritisch belangrijke antibiotica gerespecteerd te worden.
De formularia die door AMCRA worden aangeboden als ondersteunende tool
voor dierenartsen, zullen vanaf 2016
in een nieuw jasje worden gehuld. Ze
zullen beschikbaar worden gesteld onder
de vorm van een mobiele website
om de verspreiding en toegankelijkheid van de informatie voor de praktiserende dierenarts te optimaliseren.
AMCRA juicht ook de initiatieven van de overheid toe met betrekking tot de herziening van de wetgeving op basis van de AMCRA aanbevelingen.
Deze omvatten de verplichting tot datacollectie, de afschaffing
van de risicoperiode voor
registratie van geneesmiddelen en de verankering van de gebruiksvoorwaarden voor de meest kritisch belangrijke antibiotica voor
gezondheid van mens en dier op basis van de AMCRA kleurcodes.
Op deze “Europese antibioticadag” wenst AMCRA de inzet
van al haar partners om een duurzaam veterinair antibioticabeleid in België te
verwezenlijken, te benadrukken. Gelijkwaardige
en gedeelde inspanningen van alle betrokken partijen, gepaard met een breedschalige sensibilisatie van de
verschillende actoren en controles op de
naleving van autoregulerende maatregelen en regelgeving, zullen blijvend
noodzakelijk zijn om de maatschappelijk belangrijke opdracht van AMCRA waar te
maken.